PvdA in de Raad van de Hoeksche Waard, oktober/november 2023

16 november 2023

PvdA in de raad oktober en november

Het was tot dusver een drukke politieke herfst. Er werden in oktober en november twee raadscycli afgewerkt plus een begrotingsbehandeling.

Oktober cyclus

In september begon de oordeelsvorming voor de besluitvormende vergadering op 12 oktober. Samen met de fractie van GroenLinks stelde de fractie van de PvdA mondelinge vragen over het leerlingenvervoer.

Hamerstukken waren:

Bestemmingsplan Halllinxweg 4a in Numansdorp; het betreft de bouw van één woning.
Met betrekking tot de Stichting Omroep Hoeksche Waard heeft de Raad het Commissariaat voor de Media geadviseerd deze voor een nieuwe periode van vijf jaar aan te wijzen als lokale publieke media-instelling. De PvdA-fractie kon hiermee instemmen maar vroeg daarbij aandacht voor vernieuwingen, diversiteit en communicatie over de voortgang.
Bij de Tussentijdse evaluatie Cultuurnota 2021-2024 is besloten die evaluatie vast te stellen en de uitvoering van de nota met twee jaar te verlengen tot en met 2026. In de oordeelsvorming heeft de PvdA-fractie een langs gebroken voor op zichzelf staande kunst en voor een kunst en cultuurbeleid dat gericht is op de gehele Hoeksche waard.
Tevens werd de Startnotitie Transformatieagenda Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) vastgesteld. Dit was naar aanleiding van vragen van raadsfracties (met die van de PvdA voorop) over de wachttijden en de stijgende uitvoeringskosten van de Wmo. Overigens werd later tijdens een oriënterende bijeenkomst meer informatie gedeeld. De fractie was verheugd dat bij andere fracties het besef groeide dat het huidige abonnementstarief bij de WMO ter discussie moet worden gesteld. De wet gaat in 2026 veranderen maar wat velen in de raad wordt er al gezorgd voor het zoeken naar oplossingen waarbij ook naar inkomen en vermogen van de aanvragers wordt gekeken.
Ook werd een zienswijze vastgesteld op een wijziging van de gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid. Dit was naar aanleiding van het verlangen maar een geactualiseerde gemeenschappelijke regeling die voldoet aan de eisen van de nieuwe Wet op de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr).
De raad stelde ook vast dat het niet nodig was om een Zienswijze in te dienen op de jaarstukken 2022 en de begroting voor 2024 van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid (VRZHZ).
Het Raadsvoorstel Aanvullen Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn), voor het verstrekken van duurzaamheidsleningen en stimuleringsleningen duurzaamheid, betekent dat vijf miljoen euro gefaseerd in dat fonds worden gestort.
De keuzenotitie Grondstoffenbeleidsplan 2025-2030 is vastgesteld. De uitkomsten van de discussie hierover, waarin de raad kaders stelde, zijn voorkeuren en ambities uitsprak, worden verwerkt in het beleidsplan.

Het Initiatiefvoorstel ‘Hoeksche Voorrang, van de Lokalen Hoeksche Waard had in de oordeelsvormende veel stof doen opwaaien. De kern van het voorstel is om bij het toekennen van woningen uitsluitend voorrang te verlenen aan mensen met een urgentieverklaring. Alle andere fracties deelden de mening van het college dat dit een onvoldragen en onvoldoende uitgewerkt voorstel was, dat boven geen oplossing zou bieden voor woningzoekenden. Alleen de fractie van de Lokalen stemde voor het voorstel.

Het raadsvoorstel ‘Investeringskrediet Fort Buitensluis’ werd mede op aangeven van de fractie van de PvdA geamendeerd. Veel fracties hadden hun bedenkingen bij de manier waarop werd voorgesteld een bedrag van 665.000 euro beschikbaar te stellen voor de verdere ontwikkeling van het fort.

Belangrijkste bezwaar van uiteindelijk een meerderheid van de raad was dat ver nog veel onzekerheden zijn. Zo heeft de stichting Fort Buitensluis zelf nog onvoldoende middelen en is het nog lang niet zeker dat er overheidsgeld wordt toegekend. Over de rijks monumentale status waarop wordt gerekend is nog lang geen zekerheid. Evenmin is er een uitgewerkt businessplan.

Het geamendeerde voorstel (ingediend door SGP, VVD, PvdA, CDA en Fractie Verburgh) stelt 319.157 euro beschikbaar voor de restauratie/ renovatie en de aanleg van een wandelpad. De overige 319.157 euro komen pas beschikbaar als volledig is voldaan aan de voorwaarden zoals die zijn gesteld in het memo ‘Matchingsgelden Fort Buitensluis’.

Het raadsvoorstel ‘Evaluatie en verordening begraafplaatsenbeleid 20921-2040’ behelsde de vaststelling van de Beheerverordening Begraafplaatsen Hoeksche Waard 2024’. Dit voorstel werd aangenomen, maar ging vergezeld van een – door de fractie van de PvdA gesteunde – motie die het college verzoekt om: ,,Een goed onderhouden, veilige en waardige omgeving te creëren op plaatsen waar onze dierbaren rusten en worden herdacht.’’ En om: ,,Een kwaliteitsniveau dat niet voldoet aan niveau A niet te accepteren, maar te werken aan het behalen van deze doelstelling en de gemeenteraad in het tweede kwartaal van 2024 te informeren over de ontwikkelingen.’’

Startnotitie visie SamenLeven

Deze start notitie had als opzet om een meer integrale visie op het sociale domein te ontwikkelen. Hierdoor zou het maken van keuzes makkelijker worden gemaakt. De PvdA-fractie heeft zich verbaasd dat er zo weinig is besproken over het sociaal domein in de raad. Dit terwijl er inwoners kampen met bestaansonzekerheid, schulden, eenzaamheid en er veel zaken die goed lopen (bijvoorbeeld de wachtlijsten voor de WMO en de overbelaste mantelzorgers). Met name de onduidelijkheid over de beloofde nota Armoede & Schulden was voor de fractie een belangrijk punt van kritiek.

Afscheid waarnemer

Aan het einde van de vergadering werd afscheid genomen van waarnemend burgemeester Aptroot. Hij trad aan na het vertrek van de door de kroon benoemde burgemeester Van Hemmen. Aptroot was de vierde waarnemer. Op 24 oktober werd Erik van Heijningen geïnstalleerd als waarnemend burgemeester. Hij is de zesde burgemeester op rij in de in 2019 heringedeelde gemeente Hoeksche Waard.

November cyclus

Op 7 november werd de volgende cyclus afgesloten. De Startnotitie Mobiliteitsplan was het enige bespreekpunt. De hamerstukken waren:

Aan de Raad werd gevraagd in te stemmen met de toetreding van de Staat als aandeelhouder in Stedin Holding N.V. door het verkrijgen van aandelen en het storten van 500 miljoen euro.
De Startnotitie Verbonden partijen (privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisaties waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft) is nodig wegens de nieuwe Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) en het aanpassen van de achterhaalde ‘Nota Verbonden partijen gemeenten Hoeksche Waard’.
Toetreding van de gemeente Drimmelen tot de SVHW maakte de vaststelling van de 2e wijziging Gemeenschappelijke Regeling SVHW 2023 nodig.
Het bestemmingsplan Keizersdijk 82 Strijen maakt de weg vrij voor het realiseren van drie woningen.

Aan de Kreupeleweg in Klaaswaal heeft de gemeente 4393 vierkante meter grond gekocht van de Vereniging voor Christelijk Onderwijs op Reformatorische Grondslag in de Hoeksche Waard. De koopsom bedraagt 275.000 euro. Het is een gebied rondom de Groen van Prinstererschool dat door de voormalige gemeente Cromstrijen al was heringericht met gemeentelijke een geitenweide en openbare parkeerplaatsen. De grond zou worden overgedragen na de gemeentelijke herindeling.

Over de Starnotitie mobiliteitsplan Hoeksche Waard werd tijdens de besluitvormende vergadering een uur en 38 minuten gedebatteerd. Er lag een amendement (mede ingediend door de fractie van de PvdA) en er was een motie over de veiligheid op de dijken.

Tijdens de oordeelsvormende vergadering had de fractie van de PvdA al (samengevat) ingebracht dat deze Startnotitie betekent dat de gemeente weer bij nul begint. En dat terwijl er een nog altijd geldend Regionaal Verkeers- en Vervoersplan is dat dateert van 2013.

Naar de mening van de PvdA is het een schande dat tot dusver niets is gedaan aan de prioriteiten en aanbevelingen uit dat plan. Het werd door de coalitiepartijen afgedaan als gedateerd en aan vervanging toe. Gooi het maar in de prullenbak, was het advies. Volgens de PvdA zijn de verkeersstromen alleen maar toegenomen en zijn het vracht- en het landbouwverkeer sterk toegenomen in intensiteit. Maar, de knelpunten – vooral op en rond de dijken – zijn nog precies dezelfde.

Daarom heeft de fractie gepleit voor versnelling. En vooral ook om die reden heeft de fractie zich aangesloten bij het amendement van de ChristenUnie dat aan de beslispunten toegevoegd dat het college het Mobiliteitsplan Hoeksche Waard uiterlijk in de vergadercyclus van juni 2024 aan de gemeenteraad ter bespreking aanbiedt, zodat het ook in die cyclus kan worden vastgesteld.

Voor de fractie van de PvdA is die versnelling een bepalende voorwaarde. Het amendement werd achter niet aangenomen. De wethouder betoogde te vuur en te zwaard dat het niet kon en hij werd daarin gevolgd door de coalitiepartijen. Het is wel merkwaardig dat de coalitiepartijen inhoudelijk afwezig zijn in debatten over dit soort belangrijke onderwerpen.

De overige mede-indieners van het amendement waren GroenLinks, VoorWaards, Fractie Riene Verburgh en Constructief Hoeksche Waard. Bij de stemming bleek dat de ‘auteur’ van het amendement ondanks de afwijzing instemde met de Startnotitie. De fractie van de PvdA heeft daartegen gestemd.

Vrijwel de voltallige oppositie (met uitzondering van WOW) diende een motie in die opriep tot een snelle verbetering van de verkeersveiligheid op de dijken in Hoeksche Waard. Die zijn oud, smal en niet berekend op het moderne zware (vracht)verkeer. Een van de eisen was om de raad in het eerste kwartaal van 2024 te informeren over de snel te realiseren oplossingen. Sluisjesdijk/Zwartsluisje was al in het Regionale Verkeers- en Vervoersplan een prioriteit. Over de Blaaksedijk schreven kranten ook al in de jaren zestig dat die dijk niet was berekend op de te verwachten toename van het verkeer. De lijst met nijpende voorbeelden en knelpunten is lang.

De coalitie stemde tegen de motie en daarmee voor verdere vertraging van het veilig maken van de dijken. De wethouder maakte gewag van een stuk waarin een analyse van de problematiek met en rond de dijken is gemaakt. Dat stuk is om voor de fractie van de PvdA onbegrijpelijke redenen nog niet openbaar.

Begrotingsraad

Wat doorgaans een hoogtepunt is van het politieke jaar, de Begrotingsraad, liep op donderdag 9 november uit op een zes uur durende verwarrende vergadering. Voorafgaan aan de behandeling van de agenda, deelde Marga Sundermeijer (Burger Belangen) mee dat zij wegens verhuizing in december afscheid zal nemen van de raad. Haar opvolgster is Pauline Rijsdijk.

Aansluitend daarop vertelde zij dat de fractie van BurgerBelangen en Constructief Hoeksche Waard hebben besloten tot nauwe samenwerking, in de vorm van één fractie.

Er waren drie amendementen op de begroting: één van de Christen Unie over het onderzoeken van rioolwater op drugs (aangenomen), één van Voorwaards over de versterking van de cultuur (afgewezen) en één van Voorwaards over een verdiepingsonderzoek naar locaties en combinatie theater (aangenomen).

Verder waren er zeven moties, waarvan er één uiteindelijk niet werd ingediend):

Wens voor het peilen met camera’s van LHW (aangenomen).
Fysieke dienstverlening (door de gemeente) moet altijd mogelijk zijn van Fractie Riene Verburgh (aangenomen).

Motie over begrijpelijke taal (gericht op het taalgebruik van de gemeente van GroenLinks (aangenomen).
Over het zichtbaar maken van Dierenwelzijn door daarover een post op te nemen in zowel de Perspectief Nota als in de Begroting, van GroenLinks (aangenomen).
Passend onderwijs stimuleren van het CDA (aangenomen).
Over dat de financiële druk van de ketel moet door zo breed mogelijk kritisch te zijn op de uitgaven en te versoberen in overleg met de Raad (ingediend door de PvdA) is ingetrokken na toezeggingen door de wethouder.

De fractie van de PvdA was tegen de motie over het peilen met camera’s omdat het effect daarvan niet is bewezen. Bovendien stond erin dat het de zekerheid gevoelsmatig zou vergroten. Dat is dus voor de Bühne.

Voor was de PvdA voor de moties over de dienstverlening, de begrijpelijke taal en het Dienrenwelzijn. De motie over het passend onderwijs kon de fractie niet steunen. Er werd een oneigenlijke en voor de PvdA onbegrijpelijke koppeling gemaakt met het leerlingenvervoer.

De inhoudelijke inbreng van fractievoorzitter Mark de Koning was:

Voorzitter vanuit de fractie van de PvdA allereerst bedankt voor de beantwoording van onze vragen en die van de collega’s waardoor we meer zich hebben op de opzet en inhoud van de begroting. Op dit moment moeten ervan uitgaan dat vanaf 2026 de bijdrage uit het gemeentefonds drastisch zal afnemen. Voor de gemeente Hoeksche Waard betekent dat in 2026 11,8 miljoen en in 2027 11,8 miljoen minder wordt uitgekeerd. Wij putten overigens hoop uit de aannemen van de motie van partijgenoot Nijboer in de Tweede Kamer waarbij wordt opgeroepen de consequenties van het ravijnjaar voor de gemeenten in beeld te brengen en vervolgens voorstellen te ontwikkelen om dat ravijn te dichten. Een belangrijke motie aangenomen door steun van enkele partijen die hier ook een landelijke vertegenwoordiging hebben.

De uitvoering blijft helaas nog ongewis.Er zal dus hoe dan ook gekeken moeten worden naar beperkingen van de uitgaven om tot een sluitende begroting te komen. Maar ook nu de provincie toe staat de begroting alsof deze “ravijn periode” niet zal plaatsvinden dan nog is er sprake van een negatief resultaat voor de komende jaren 2024,2025 en 2026. We spreken over tekorten van 0,9 miljoen in 2024, 0,8 miljoen in 2025 en 0,6 miljoen in 2026. Voorzitter de omvang van deze tekorten is op te vangen.

Voorzitter het staat voor ons als een paal boven water dat bij iedere vermindering van uitgaven (lees besparingen en bezuinigen) de financieel kwetsbare inwoners, die bezig zijn met overleven zoveel mogelijk moeten worden ontzien. Dat is de opvatting van de Partij van de Arbeid, dat is uitspraak van de motie die door de raad op de vergadering van 6 juli is aangenomen. Daarmee is het ook de opvatting van de raad geworden. Scherper gezegd het op orde brengen van de financiën op termijn van de gemeente mag nooit ten koste gaan van de die inwoners die vandaag de dag moeite hebben met hun eigen huishoudboekje op orde te houden en alles op alles moeten zetten om het hoofd boven water te houden.

Voorzitter het ontslaat ons als raad, college en organisatie niet van de plicht om het budget in balans te brengen. Dat kan door gericht en grondig te kijken naar uitgaven zoals voorgesteld wordt door college met zeven zogeheten verdiepingsopdrachten. Voorzitter wij kunnen hiermee instemmen met de aantekening daarbij dat de uitkomst nooit alleen maar financieel kan worden getoetst. Het gaat ook om de visie die je hebt op een gebied als het sociaal domein, het gemeentelijk vastgoed en je ambtelijke organisatie. Een andere voorwaarde is dat het oppakken van de verdiepingsopdrachten de indruk wekt of hiermee het financieel varkentje wel even gewassen wordt. Voorzitter wij mogen niet wachten tot de verdiepringsopdrachten worden uitgevoerd om de druk van de ketel te halen moet er nu al worden gewerkt aan directe besparingen van zaken die niet strikt noodzakelijk zijn voor onze gemeente. Kan het een tandje minder bij het inhuren van externe? Kan het een tandje minder bij meer franjeachtige zaken zoals gebiedsmarkerting of het foodlab? Hebben we dat nu echt allemaal nodig? Slimmer weken, minder franje, minder luxe en dus alles onder de loep blijven nemen op alle terreinen. Naast de verdiepingsopdracht dus graag ook een versnellingsopdracht. De druk moet van de ketel. Een motie van die strekking dienen wij graag in.

En wij zijn benieuwd naar uw reactie.

Tot slot moeten wij nog wel kwijt dat we de budgetten voor de verdiepingsonderzoeken ruim vinden. De hoge kost gaat voor de baat uit.

Voorzitter het verhaal van het college ten aanzien van de indexering van de onroerend zaken belasting klinkt redelijk. Wij steunen het voorstel.

Voorzitter als we het hebben over de begroting dan hebben we het over mensen. Voor de Partij van de Arbeid is het van belang dat we onze taken voor het sociaal domein goed blijven uitvoeren. Daarbij staan we een gemeente voor die meer experimenteert en bijvoorbeeld afwijkt van een strenge Participatiewet. In belang van de mensen.

Binnen het sociaal domein moeten we ook zoeken naar wat anders en beter kan. Het is zoals bekend ons een doorn in het oog is dat het huidig abonnementstarief van 19 Euro per 4 weken van de WMO geen rekening houdt met het inkomen of vermogen van een aanvrager. Het is niet eerlijk en het zorgt ervoor dat er een onredelijk groot beroep wordt gedaan op de pot van het sociaal domein. Wij zijn verheugd om te merken dat meer partijen in deze raad, blijkens een recente bijeenkomt, daar nu ook zo over denken. Ieder mogelijkheid om nu al een aanvraag te beoordelen of iemand het met gemak zelf kan betalen ondersteunen wij. Wij zien nog steeds dat er gemeenten zijn die hier de grens opzoeken. Vraag aan de wethouder wat hierin mogelijk is.

Een volgende vraag aan de wethouder is hoe zij de situatie beoordeelt nu blijkt dat de bestaande zorgtarieven niet langer dekkend zijn na de recente loonsverhogingen. Ik verwijs hierbij naar een brief van mevrouw Boesten van actiefzorg van 30 oktober jl.

De aanpak van verduurzaming zal verder moeten worden voortgezet. Waarbij wat onze fractie betreft de prioriteiten moeten liggen op het isoleren en verduurzamen van de huurwoningen, Dat is het belang van die mensen die nu vooral bezig zijn of ze het eind van de maand nog wel financieel halen. Voorzitter er is terecht ongerustheid bij de mensen over de PFAS-verontreiniging o.a. als gevolg van de uitstoot van de Chemours fabriek in buurgemeente Dordrecht. Het is goed dat de gemeente alerter hierop reageert en zo veel samenwerkt met buurgemeenten om verontreiniging in kaart te brengen en eventueel stappen te ondernemen. Verzoek ons hierover actief te blijven informeren. Voorzitter tot zoverre onze eerste termijn.

Buiten de raad

Buiten de raad is het vermelden waard dat de fractie een bezoek heeft gebracht aan HW werkt. De fractie maakt zich zorgen over de zichtbaarheid van HW werkt. Daarnaast hebben we een debat over duurzaamheid gevolgd georganiseerd door HW duurzaam waarbij kandidaat-Kamerleden met elkaar de degens kruisten over de toekomst van Nederland. Joris Thijse was de vertegenwoordiger van de lijst Groen Links-PvdA. Het was een inhoudelijk en interessant debat.