PvdA in de raad juni 2022
Net als in mei stond deze raadscyclus in het teken van het samenstellen van een nieuw college en het daarbij horende coalitieakkoord.
Coalitieakkoord Samen doordacht
Het coalitieakkoord is niet in een formele raadsvergadering besproken maar in een zogeheten “raadsgesprek” onder voorzitterschap van de burgemeester. Dit is de tekst die door Mark de Koning namens de PvdA fractie is uitgesproken:
“Voorzitter, met belangstelling hebben als PvdA-fractie de tekst gelezen van het hoofdlijnenakkoord. De tekst lijkt soms met verassende passie geschreven “instromers die verliefd zijn geworden op de Hoeksche Waard” staat er onder het kopje Wonen en Volkshuisvesting.
Verliefdheid wat een prachtig iets kan dat toch zijn tussen twee mensen. Zou dat ook gelden voor de nieuwe coalitie? Hebben we hier te maken met een liefdesverhaal?
De titel “Samen doordacht doen” heeft in onze waarneming eerder iets weg van een gedwongen verstandhuwelijk, meer een ‘moetje’ tussen CDA, SGP, Lokalen enerzijds en VVD anderzijds, dan van een passievolle romantische samengaan.
We zullen zien.
En voorzitter die verliefdheid van die instromers is die trouwens ook houdbaar op zondag?
Voorzitter: “Samen doordacht doen” is nog weinig uitgewerkt. Veel evaluaties van de vorige periode en onderzoeken naar wat komen gaat. Soms lijkt het op voortborduren en dan weer op een pas op de plaats. Het is vlees noch vis. Wat ons betreft is er meer actie nodig. Zeker op het terrein van het sociaal domein, wonen en bereikbaarheid.
Voorzitter ik bespreek kort deze drie onderwerpen, vervolgens nog een aantal opvallende punten uit “Samen Doordacht doen” en een voorstel over het wat en het wie.
Voorzitter wij vinden het positief dat er de laatste tijd weer wordt gesproken over volkshuisvesting en betaalbaar wonen. Dat is hard nodig. In het hoofdlijnenakkoord lijkt het erop dat hiervoor aanzetten gemaakt. De doelstellingen zijn nog niet concreet. Het is goed om ons de komende tijd te richten op de sociale en betaalbare woningen voor oud & jong. Laten we daarbij percentages afspreken, afspraken maken met de corporatie/ontwikkelaars en deze waar nodig afwingen. De Woonbond noemt bijvoorbeeld dat 70 % van de (nieuwbouw)woningen betaalbare huur en koop zou moeten zijn. Voorzitter laten we daarom concreet worden. En als we het hebben over bouwen, Hoe wordt een door de raad aangenomen motie “eerst bewegen dan bouwen” nu concreet ingevuld?
Voorzitter de tekst over het sociaal domein stelt teleur. In de tweede zin gaat het al over de kosten. Wij zien als PvdA graag dat de mens centraal staat en dat met name de mensen die financieel in de problemen zijn gekomen. Daar moet de gemeente ten alle tijden alles voor uit de kast halen om op een goede manier te helpen. De bestaande uitvoeringsregelingen gericht op het voorkomen en bestrijden van armoede moeten worden opgewaardeerd naar een door de raad vast te stellen armoedebeleidsplan.
Er wordt gesproken over een nota Integraal Sociaal Beleid. Als Partij van de Arbeid hebben wij de vorige periode ons hard gemaakt voor beleid wat mensen daadwerkelijk helpt. Een dergelijke nota is ons eerder beloofd maar is er niet van gekomen. Voorzitter het sociaal domein vraagt om actie! Dat moet inderdaad integraal maar ook brutaal. Met brutaal bedoelen wij dat de gemeente meer vooruit moet lopen op anders denken. De Participatiewet loopt op zijn laatste benen. Veel gemeenten kiezen daarom voor een andere invulling de gemeente Hoeksche Waard moet ook die kant op. Ruimhartigere regeling en meer werken vanuit vertrouwen. Het kabinet heeft aangegeven af te stappen van het gehate abonnementstarief bij de WMO. Voorzitter laten we het sociaal -democratischer doen. Laten we naar draagkracht deze regeling invullen. De zwaarste lasten moeten door de sterkste schouders worden gedragen. Dat is eerlijker. Wij horen graag of hiervoor steun is.
De jeugdzorg vraagt wat ons betreft om heldere uitgangspunten. Daarbij gaat het natuurlijk altijd om goede zorg voor onze jongeren en jeugd. Meer ruimte voor de professional, minder kosten voor de uitvoering, minder markt-imitatie en minder aanbieders. Dat vraagt wel om sturing van de gemeente: lokaal en regionaal.
Voorzitter in het voorliggende stuk wordt gesproken dat de huidige bereikbaarheid van de Hoeksche Waard moet worden verbeterd. Die bereikbaarheid staat wat ons betreft zwaar onder druk of het nu gaat om per openbaar vervoer, per fiets of per auto. We lopen vast. Er wordt gesproken over een gemeentelijk vervoersplan en over een ‘masterplan’ voor de N217. Voorzitter vanuit de samenleving kraakt en piept het, overvolle dijken, knelpunten die niet worden aangepakt, onderlinge verbindingen die ontbreken. Wat gaat de gemeente nu concreet doen. Ook op dit punt is meer concrete actie nodig, integraal met inwoners en met de andere wegbeheerders.
Wat ons verder opvalt is het volgende:
- Er wordt gesproken over het ontwikkelen van de sport en beweegnota. Mooi maar ook enigszins verassend, in de vorige raadsperiode werd de suggesties gedaan dat deze kort na de verkiezingen gereed zou zijn. Wij verwachten dan ook dat deze nota snel ter tafel kan komen.
- Het onderzoek na Rust en activiteiten op zondag roept veel vragen op. Dit betekent dus dat we tot tenminste de zomer van 2023 de huidige situatie op zondag wordt gehandhaafd. Daarmee wordt rechtsongelijkheid in stand gehouden en worden ondernemers die iets willen in de dorpen waar dat nu niet kan in hun mogelijkheden beperkt. Ondernemers. Wie komt er nog voor ze op dezer dagen? Misschien moeten wij dat als Partij van de Arbeid dan maar doen.
- Duurzaamheid, voorzitter als PvdA-fractie hebben wij het vaak aangekaart hoe kun je nu vergroenen als je rood staat? Helaas is het door de gestegen energiekosten alleen maar actueler geworden. Daarom willen wij ook dat met verduurzaming bijvoorbeeld in de zin van isolatie en het aanleggen van zonnepanelen juist mensen met energiearmoede als eerste worden geholpen.
- Het kopje Organisatie en Financiën roept eerlijk gezegd nogal vragen op. Wat betekent bijvoorbeeld een “robuust personeelsbestand”? Wat moeten medewerkers van de gemeente daarvan verwachten? Wat moeten zij anders gaan doen? Er wordt ook gesproken over een flexibele schil. Wij begrijpen dat die nodig is en blijft. Maar heeft de afgelopen periode niet geleerd dat door het gebrek aan sturing de kosten van de externe inhuur te veel uit de pas zijn gelopen. Dat vraagt dus ook om concrete kaders. Omtrent de financiën zijn er nog veel onzekerheden (stijgende kosten, onzekerheid Rijksbijdrage, herverdeling gemeentefonds), onzekerheden die uiteindelijk ook gevolgen zullen hebben voor de keuzes die wij hier in de raad moeten maken.
Voorzitter samenvattend roept het voorliggende stuk nog de nodige vragen op. Wij hunkeren juist naar concrete actie in het belang van de mensen. Voor ons is het verkiezingsprogramma Samen Vooruit daarbij leidend.
Daarbij hebben wij nog een kanttekening bij deze bespreking. Vanavond spreken wij over het wat. Dat betekent welk doelen willen wij stellen voor de komende periode. Vervolgens zouden we het moeten hebben over het hoe. Hoe gaan wij het de komende tijd doen als raad, als college, als ambtelijke organisatie? Vervolgens zouden we het moeten hebben over het wie: de beoogde wethouders. Die volgorde is belangrijk. Wij vinden het niet sjiek om donderdag a.s. het al te hebben over de wethouders terwijl wij de inhoud nog definitief moeten vaststellen. Dit klinkt nog niet als samen doordacht.
Ons voorstel is daarom om de benoeming pas te doen als we het akkoord het besproken.”
Het voorstel is op wat punten aangepast maar blijft wat ons betreft nog tamelijk algemeen. Een actiepunten programma zou meer op zijn plaats zijn geweest. In een buitengewone raadsvergadering is er gestemd over de benoeming van de nieuwe wethouders. De PvdA-fractie heeft daarbij nogmaals aangetekend bezwaar te hebben tegen de volgorde van de procedure. Vanzelfsprekend wensen wij alle leden van het nieuwe college veel sterkte (en succes). Wij zullen ons kritisch en meedenkend opstellen.
Besluitvormend raad 14 juni 2022
Tijdens de afsluitende besluitvormende vergadering van 14 juni zijn de volgende voorstellen aan de orde geweest en vastgesteld:
Fysieke omgeving
Het bestemmingsplan Blaaksedijk Oost 55 in Heinenoord, een wijziging van de agrarische bestemming naar een woonbestemming voor twee huizen. Onze fractie vond het een dusdanige ruimtelijke dat zij kon instemmen met het voorstel. Het werd met algemene stemmen aangenomen.
Het wijzigen van de verordening Bedrijven Investering Zone (BIZ) De Bosschen Oud-Beijerland 2021-2025. Aanleiding voor deze wijziging was dat er in de verordening geen ingangsdatum was vermeld (fout van uit de gemeente) voor het inwerking treden ervan. Daardoor aan deze BIZ kon geen belasting worden geheven en overgedragen voor 2022. Als gevolg van deze omissie heeft de raad besloten een bedrag van €.25.000 voor rekening van de gemeente te laten komen, ten laste van de algemene reserve.
Op de begroting en jaarstukken van de Omgevingsdienst ZHZ en de begroting en jaarstukken Wegschap Tunnel Dordtse Kil heeft de raad unaniem besloten geen zienswijzen in te dienen.
Zienswijze Veiligheidsregio
Anders was dat voor de Zienswijze op de begroting 2023 van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. De fractie van de PvdA had op 2 november vorig jaar al stevige kritiek uitgesproken op het beleidsplan van de Veiligheidsregio, waar geen financiële stukken bijzaten. Die waren pas beschikbaar op 9 december, de dag waarop het bestuur van de Veiligheidsregio het beleidsplan heeft vastgesteld.
Het beleidsplan was en is slecht, abstract en slecht doordacht, vindt de PvdA. Naar onze mening kan het in het vervolg niet zo zijn dat zo’n plan wordt ingebracht zonder de bijbehorende financiële stukken en een onderbouwde investeringsuitleg.
Er is precies gebeurd wat de fractie van de PvdA had voorspeld: de financiële gevolgen van enkele heikele kwesties, zoals bijvoorbeeld het financiële risico van het uittreden van de twee gemeenten die nu bij Utrecht horen, werden doorgeschoven naar de begrotingsbehandeling van dit jaar. Daar komt bij dat een boekhoudkundige fout is gemaakt die 1,1 miljoen euro kost. De kosten van de Veiligheidsregio lopen flink en het is onzeker of de nu vastgestelde bijdrage voldoende zal zijn.
Verder heeft de fractie bedenkingen uitgesproken over het vragende karakter van de Zienswijze. , Waarom zou gemeente Hoeksche Waard moeten vragen om op de hoogte te worden gehouden, om tijdig aandacht te besteden aan zaken, waarom verzoeken wij in de Zienswijze om dingen.’’ Gemeente Hoeksche Waard is de op één na grootste deelnemer aan de Veiligheidsregio. Dat veronderstelt dat er politiek en bestuurlijk stevig inbreng moet worden geleverd. En ook dat het vanzelfsprekend is dat deze raad op de hoogte wordt gehouden van de gang van zaken, waardoor we als vanzelfsprekend kunnen anticiperen, aldus de fractie. De fractie heeft weliswaar ingestemd met de Zienswijze, al was haar een zakelijkere en fermere toonzetting, die ook meer getuigt van medeverantwoordelijkheid voor deze regeling, liever geweest.
Inmiddels is volgens de PvdA wel duidelijk dat er werk moet worden gemaakt van de versterking van de democratische legitimatie van gemeenschappelijke regeling, zoals wordt verplicht in de gewijzigde Wet gemeenschappelijke regelingen, die op 1 juli ingaat.
Wat de PvdA betreft komen er gemeenschappelijke adviescommissies die veel beter dan de Zienswijzen politieke verantwoording mogelijk maken.
Zienswijze Dienst Gezondheid & jeugd
De PvdA-fractie heeft zich ook uitgesproken over de jaarstukken 2021 en de conceptbegroting voor 2023 van de DG&J, maar vooral over een behoorlijk uitgebreide zienswijze deze keer.
De Partij van de Arbeid staat voor de jongeren jeugdigen in de zorg en de professionals die erin werken. We hebben diepe waardering voor het werk dat is verricht. Tegelijkertijd maken wij ons zorgen over de financiële situatie zowel lokaal als regionaal. Ook in de begroting van de dienst lezen wij dat er geen posten onvoorzien of stille reserves zijn en dat het weerstandsvermogen (2,3 miljoen) maar beperkt tegenslagen kan opvangen. Zeker als de uittredingskosten Leerdam/Zederik daarmee verrekend. De financiële situatie is gammel. Alertheid is dus geboden zowel lokaal als regionaal. De PvdA-fractie had vragen over de teksten over de meerjarenraming voor met name 2025 en 2026 waarbij het algemeen bestuur kiest voor de nulgroei en in deze zienswijze nu wordt gekozen voor deze jaren voor een krimp van 1 %. Verbaasd was de fractie over het pleidooi voor een krimp voor 2025 en 2026?
Waarom wordt nu gekozen voor een afwijkende opstelling ten aanzien van de partnergemeentes? Wordt er niet meer effect gescoord als we komen tot een gezamenlijk aanpak met onze partnergemeenten binnen de regio? De keuze voor krimp voor de jaren 2025/26 leek gebaseerd op ‘wensdenken’ en niet alleen afhankelijk van de mix van maatregelen. Een mix die ook in andere gemeenten wordt ingezet.
Daarbij heeft de PvdA-fractie gevraagd om het inkoopbeleid inclusief het normenkader te evalueren eerder dan gepland te evalueren. Op deze manier zouden wij meer grip kunnen krijgen op kosten of op zijn minst in het ingezette beleid grondig evalueren. Dat stond nu gepland voor 2024. De wethouder en de collega’s in de raad waren bereid om de evaluatie van het inkoopbeleid en het normenkader te vervroegen naar 2023. De zienswijze is daarop aangepast.
