PvdA in de Raad van de Hoeksche Waard, november/december 2022

Allereerst voor iedereen een heel gelukkig, gezond en vredig nieuwjaar.

Met het verslag van de raadscycli in november en december blikken we eerst nog terug. We sloten het jaar af met een behoorlijke drukke periode waarin een beleidsarme begroting werd vastgesteld, kort daarop de coalitie met een forse inhoudelijke begrotingswijziging op de proppen kwam, diverse dossiers op het gebied van het fysiek domein werden teruggetrokken of doorgeschoven en als klap op de vuurpijl de discussie rondom het rapport Andersson volledig uit de bocht vloog.

Lees en huiver.

Bij de vaststelling van de beleidsarme begroting heeft de PvdA-fractie gewezen op de wankele basis voor de begroting (een flinke daling van de algemene reserve en stevige beperking van de exploitatieruimte), de gestegen uitgaven als gevolg van hogere kosten voor brandstof en materialen. De fractie heeft ook een en andermaal gepleit voor meer sturing om de groei van de externe inhuur te beteugelen. De begroting is vastgesteld.

De PvdA-fractie diende tijdens dezelfde vergadering samen met GroenLinks, Burger Belangen en Constructief Hoeksche Waard een motie in om het minimumloon, zoals is afgesproken in de gemeente CAO, van 14 euro per uur ook van toepassing te verklaren op de aanbesteding van diensten. Wij vinden het van belang dat gemeente Hoeksche Waard een goed voorbeeld geeft, ook voor wat betreft goed werkgeverschap. De motie kreeg een verdeeld onthaal. Uiteindelijk gaf de wethouder toe om een aantal zaken nader uit te zoeken. Afhankelijk van de uitkomsten van dit onderzoek is de motie aangehouden.

De PvdA-fractie heeft van harte een motie van VoorWaards voor een betere waardering van de mantelzorgers mede ingediend. Terecht was er in de media het een en ander te doen over het pakketje van de gemeente dat een blijk van waardering moest inhouden. De motie werd niet aangenomen. Een motie over een inclusieve Sint Nicolaastocht werd, na toezeggingen van het college, teruggetrokken. De PvdA-fractie ziet overigens dat het feest van Sint-Nicolaas al anders wordt gevierd dan jaren terug en juicht een meer inclusieve benadering toe.

Veel dossiers die op de agenda stonden van het Fysieke Domein zijn in deze cycli doorgeschoven of zelfs teruggetrokken. Zo werd het zogeheten Ontwikkelbeeld Numansdorp doorgeschoven omdat het overduidelijk onvoldragen was. De wethouder haalde het voorstel van tafel nog voordat wij daartoe een verzoek had kunnen uitspreken. De fractie heeft de afgelopen periode gesprekken gevoerd met inwoners vanuit Numansdorp waarin opnieuw duidelijk werd hoe problematisch de verkeersafwikkeling daar verloopt.

Een voorstel van het college voor een voorkeurstracé voor de ontsluiting van Zuidwesthoek van de Hoeksche Waard kon rekenen op terechte weerstand en onbegrip, zowel van inwoners als van raad; alle 12 raadsfracties spraken zich ertegen uit. Uiteindelijk heeft het college het voorstel van tafel gehaald met de belofte om opnieuw in overleg te gaan met de inwoners. De PvdA-fractie heeft zich begin af aan verzet tegen het in haar ogen niet onderbouwde en planologisch slechte voorstel en was dan ook verheugd toen het werd ingetrokken.

Belangrijk onderdeel van de discussie was de koppeling van die ontsluiting met de plannen voor de Leenheerenpolder, een buitendijks gebied dat op een natuurlijke manier overloop kan zijn voor overtollig water. Bouwen daar zal hoogstwaarschijnlijk niet mogen, en dat maakt de infrastructurele koppeling overbodig die onderdeel was van het voorstel voor de ontsluiting van de Zuidwesthoek.

Tussendoor was er ook nog een zogenaamde bijpraatsessie over de plannen voor de ontwikkeling van Stougjesdijk-Oost in Oud-Beijerland, waar 2200 huizen zouden moeten worden gebouwd. De fractie van de PvdA heeft daarbij de kanttekeningen geplaatst dat de ontsluiting van zo’n nieuwe wijk problematisch is. De N217 zit al aan de top van zijn capaciteit. Een andere kanttekening is dat de kern Oud-Beijerland zo’n ontwikkeling niet nodig heeft voor de vitaliteit, maar dat er op andere plaatsen meer behoefte is om kernen te verstevigen. Denk hierbij aan Goudswaard, waar ten oosten van de kern uitbreiding mogelijk is. Nog een kanttekening is dat aan het andere uiteinde van de N217 bij ’s-Gravendeel ook enkele honderden woningen worden gebouw.

Tijdelijke woningen (40) worden gebouwd langs de Wethouder van der Veldenweg in Numansdorp. Op enkele andere plekken in Hoeksche Waard worden de mogelijkheden onderzocht voor nog eens 80 tijdelijke huizen. Deze zijn voor een deel bestemd voor statushouders. Tijdens de laatste raadsvergadering van het jaar werd een nieuw behandelprotocol voor de Rekenkameronderzoeken vastgesteld, een bestemmingsplan voor de herziening achtertuinen Perengraad vastgesteld, net als een verdere uitwerking van het Programmaplan Duurzaamheid.

Belangrijk was het voorstel voor een tweede begrotingswijziging. Deze aanpassing was mede mogelijk gemaakt omdat de provincie bereid was dat de gemeente zijn vermogenspositie (lees reserve) deels mocht aanwenden voor ‘tijdelijke beleidsimpulsen’. Voorwaarde is wel dat de begroting structureel sluitend blijft en dat het weerstandsvermogen niet mag verminderen. De PvdA-fractie was hier kritisch over, maar kon ondanks een aantal belangrijke kanttekeningen met het voorstel instemmen. De PvdA heeft erop gewezen dat het van belang is om het Sociaal Domein te versterken en heeft tegelijkertijd opgeroepen om hier meer innovatief te werk te gaan. De fractie heeft tegelijkertijd opgeroepen om het bestaande beleid kritisch tegen het licht te houden en te evalueren om zo meer ruimte creëren voor bijvoorbeeld sociaal beleid. Een motie van de VVD, die daarom vroeg, hebben wij daarom mede ingediend en gesteund. De motie werd aangenomen.

Een bijzonder hoofdpijn dossier vormde de afgelopen periode het rapport Samenwerking en Cultuur van organisatieadviseur Hans Andersson. Waarnemend burgemeester Aptroot had voor de zomer opdracht gegeven na meldingen over onveilige situaties. In het najaar werd het onderzoek gepubliceerd. In de media werd de suggestie gewekt dat de onderzoekers een strijd tussen de gemeentesecretaris en voormalig burgemeester van Hemmen hadden onthuld.

De PvdA-fractie heeft zich verbaasd over de kwaliteit en de vaagheid van het rapport. Ook hebben wij ons geërgerd aan de vele overleggen die hierover achter de schermen werden gehouden. Na een bespreking van de raad met de opstellers van het onderzoeksrapport werd het voor ons niet duidelijk wat de aanleiding was voor het onderzoek, wat de onderzoeksvraag was, wat men met het rapport wilde bereiken en oplossen.

Daarom heeft de PvdA-fractie met Christen Unie en GroenLinks de opdracht gegeven voor een second opinion. Daar zijn er twee van uitgevoerd door twee externe deskundigen, Marjan Olfers en Hans van der Loo. Beiden kwamen, los van elkaar, met een verwoestend oordeel over het rapport-Andersson. Een paar citaten: ‘Vlees nog vis’, ‘het schenden van principes als radiostilte en hoor en wederhoor’, ‘dat het onderzoek eerder bijdraagt aan groei van gevoelens van onveiligheid dan aan de daling ervan, ‘een merkwaardige mengeling van cultuur, veiligheid en organisatieonderzoek en ‘dat het onderzoek Andersson geen inzicht geeft in wat er feitelijk in de organisatie speelt’.

Marjan Olfers stelt zelfs dat zij niet kan uitsluiten dat het onderzoek Anderson voor een ander doel is gebruikt dan alleen het in kaart brengen van de samenwerking en de cultuur. Dat lijkt inderdaad het geval nu de gemeentesecretaris is geschorst en de burgemeester heeft toegegeven dat haar functioneren de directe aanleiding was voor het onderzoek-Andersson.

Voor de PvdA-fractie was het daarmee duidelijk dat het rapport Anderson een grabbelton is, een ‘cover up’, een doelloos onderzoek dat zelfs de laagste maatstaven van het vakgebied organisatieadvies niet haalt. Het rapport, dat in geen enkel opzicht voldoet, is zonder regie over de schutting van de gemeenteraad gegooid. Dat valt de portefeuillehouder te verwijten.  Het was van belang om het verwarrende onderzoek van tafel te vegen en recht te doen aan de ambtelijke organisatie.

Na een lang debat werd uiteindelijk een motie aangenomen waarin werd uitgesproken dat het rapport geen recht doet aan de organisatie. Het college werd opgeroepen te werken aan het herstel van vertrouwen. In de gemeentelijke organisatie heeft het onderzoek Andersson geleid tot verdeeldheid en onrust. Voor de PvdA-fractie was het belang om een duidelijk signaal af te geven richting de burgemeester, degene die opdracht had gegeven voor het onderzoek en steeds heeft aangegeven daarvoor verantwoordelijk te zijn. Daarom hebben wij met GroenLinks en Burgerbelangen een motie van afkeuring ingediend over het handelen van de burgemeester. De motie werd ook gesteund door de fracties van VoorWaards, Constructief Hoeksche Waard en D66.